Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân là giấy tờ về hộ tịch, làm căn cứ để chứng minh tại thời điểm xác nhận, một người nào đó có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình, để sử dụng với mục đích đăng ký kết hôn hoặc với mục đích khác để bảo vệ quyền, lợi hợp pháp của công dân và những người liên quan khi làm thủ tục vay vốn, bổ sung hồ sơ xin việc làm, dùng để chứng minh tư cách chủ sở hữu khi mua, bán tài sản hoặc khi tham gia một giao dịch nào đó mà một bên hoặc cơ quan nhà nước yêu cầu phải xuất trình Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân.
Việc cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân được thực hiện theo quy định của Nghị định 123/2015/N Đ-CP ngày 15/11/2015 của Chính phủ. Theo quy định, UBND cấp xã nơi thường trú của công dân Việt Nam là cơ quan có thẩm quyền thực hiện việc cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân (GXNTTHN). Trong trường hợp công dân Việt Nam không có nơi thường trú, nhưng có đăng ký tạm trú theo quy định của pháp luật về cư trú thì UBND cấp xã, nơi người đó đăng ký tạm trú cấp GXNTTHN. Quy định này cũng được áp dụng để cấp GXNTTHN cho công dân nước ngoài và người không quốc tịch cư trú tại Việt Nam, nếu có yêu cầu.
Để đảm bảo việc cấp GXNTTHN đúng quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân, Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định:
1. UBND cấp xã chỉ được cấp 01 bản chính GXNTTHN cho mỗi lẫn yêu cầu với mục đích cụ thể.
2. Đối với người đã qua nhiều nơi cư trú khác nhau, cá nhân có trách nhiệm chứng minh về tình trạng hôn nhân của mình. Trường hợp người dân không tự chứng minh được, thì UBND cấp xã nơi tiếp nhận hồ sơ phải tiến hành xác minh. Nếu việc xác minh không có kết quả, thì cho phép người yêu cầu làm giấy cam đoan và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về cam đoan của mình.
3. Khi cấp GXNTTHN phải ghi rõ: Nếu chưa bao giờ kết hôn thì ghi “ chưa đăng ký kết hôn với ai”; Nếu đang có vợ, có chồng thì ghi “ hiện tại đang có vợ/ chồng là bà/ông..( giấy chứng nhận kết hôn số.. do… cấp, ngày.. tháng. Năm)”; Nếu có đăng ký kết hôn, nhưng đã ly hôn và chưa kết hôn mới thì ghi: “ có đăng ký kết hôn, nhưng đã ly hôn theo Bản án/Quyết định ly hôn số…. ngày..tháng ..năm của Tòa án….Hiện tại chưa đăng ký kết hôn”; Nếu có đăng ký kết hôn, nhưng vợ/chồng đã chết (giấy chứng tử/Trích lục khai tử/Bản án số.. do.. cấp ngày..tháng..năm) thì ghi : “Hiện tại chưa đăng ký kết hôn với ai”. Mục đích sử dụng GXNTTHN phải được ghi cụ thể, và chỉ được sử dụng đúng mục đích đã ghi.
4. Giá trị sử dụng của GXNTTHN là 6 tháng, nếu cá nhân yêu cầu cấp lại GXNTTHN cùng mục đích sử dụng, thì phải nộp lại GXNTTHN đã cấp trước đây. Nếu không thể nộp lại được, thì UBND cấp xã tiến hành xác minh, làm rõ để giải quyết có cấp lại hay từ chối.
Xác nhận tình trạng hôn nhân đối với một cá nhân có liên quan đến nhiều vấn đề trong đời sống của một cá nhân. Xác nhận tình trạng hôn nhân không đúng rất dễ dẫn đến sai sót trong giao dịch dân sự, làm phát sinh tranh chấp hoặc tiếp tay cho các hành vi vi phạm pháp luật.
Cập nhật 21/12/2023
